Gmina Suraż
Urząd Miejski w Surażu
18-105 Suraż
ul. 11-go Listopada 16
tel/fax 85 6503184
mail: umsuraz@zetobi.com.pl
www.suraz.pl
powierzchnia gminy: 76 km²
liczba ludności: 2171
Liczba podmiotów gosp.: 92
Gmina Suraż położona jest w pradolinie Narwi. Obejmuje nadnarwiańskie tereny bagienne, od 1996 r. objęte ochroną Narwiańskiego Parku Narodowego. Tu rozpoczyna się 45-kilometrowy szlak wodny, upodobany przez zwolenników spływów kajakowych, prowadzących przez teren parku aż do Rzędzian. Znikome zanieczyszczenia powietrza, odpowiednia jego wilgotność i duża zawartość olejków eterycznych wydzielanych przez rośliny lasów i pól, stanowią kolejny walor przyciągający turystów. Na terenie gminy, gównie w okolicach Doktorc, czeka na nich w kwaterach agroturystycznych i ośrodkach wypoczynkowych ok. 500 miejsc noclegowych. Oznakowane szlaki rowerowe, kajakowe i piesze zachęcają do zwiedzania przepięknej okolicy.
Władze gminy Suraż interesują się żywo kwestią ekologii, zarówno w sensie infrastrukturalnym, jak i edukacyjnym. W 2002 r. wybudowano kanalizację na terenie miasta Suraż, a w planach uwzględniona jest również budowa przydomowych oczyszczalni ścieków oraz ograniczenie emisji pyłów do powietrza dzięki wymianie pieca węglowego na olejowy w Miejsko – Gminnym Domu Kultury w Surażu. W gminie Suraż dba się również o ekologię w inny, bardzo ciekawy sposób. Każdego roku, cyklicznie organizowane są różnego rodzaju imprezy, konkursy, czy festyny proekologiczne. Oto niektóre z nich: Dni Parków Narodowych w II połowie maja, Akcja Sprzątanie Świata we wrześniu, Konkurs na Wykonanie Stroju Ekologicznego, Konkurs na Zwierzę Wykonane z Surowców Wtórnych, Konkurs Wiedzy Ekologicznej w maju, Dzień Ziemi w kwietniu, konkurs fotograficzny „Najpiękniejsze miejsca w gminie” w maju, projekt „Szkolne ogródki ziołowe” trwający od kwietnia do września, konkurs plastyczny „Bociani Świat” w lutym, projekt edukacyjny „Bocian”, który polega na prowadzeniu inwentaryzacji gniazd bociana i obserwowaniu populacji gniazd bociana na terenie gminy Suraż, a także zbiórka surowców wtórnych w kwietniu.
Jedno z największych zgrupowań zabytków na Podlasiu występuje na terenie niewielkiego dziś Suraża, co nie dziwi zważywszy, jak bogate tradycje historyczne posiada miasteczko. Układ urbanistyczny składający się z dwóch części podzielonych Narwią: lewobrzeżnej „lackiej” i prawobrzeżnej „ruskiej” powstał na przełomie XV/XVI wieku w czasach, kiedy król Kazimierz Jagiellończyk nadał osadzie prawa miejskie.
W XVI w. Suraż stanowił własność i ulubione miejsce pobytu królowej Bony. Pamiątką z tego okresu jest dobrze zachowane grodzisko średniowieczne ze śladami zamku, nazywane Górą Królowej Bony. W jego pobliżu wznosi się kościół pw. Bożego Ciała z 1878 r. z barokowym wyposażeniem wnętrza, w którym na uwagę zasługuje cudowna figura Chrystusa Nazareńskiego. Do naszych czasów nie zachowała się synagoga i cerkiew, posadowione na prawym brzegu Narwi. Pozostały po nich jedynie cmentarze świadczące o zróżnicowaniu etnicznym zamieszkałej tu niegdyś ludności. Będąc w Surażu koniecznie należy zapoznać się z bogatymi zbiorami geologicznymi, archeologicznymi i historycznymi zgromadzonymi w prywatnym muzeum Wiktora Litwińczuka. Ekspozycje pochodzą w większości z szerokiej doliny Narwi i okolic Suraża. Są one bardzo różnorodne: kamienne groty i strzały, kamienne i drewniane narzędzia codziennego użytku, szczątki zwierząt kopalnych, zabytki etnograficzne. O ich znaczeniu świadczy zainteresowanie, jakie wzbudzają wśród archeologów, historyków i dziennikarzy.
W skład miejsko-wiejskiej gminy Suraż wchodzi: miasto Suraż oraz 9 wsi sołeckich: Doktorce, Końcowizna, Kowale, Lesznia, Rynki, Średzińskie, Zawyki Ferma, Zawyki, Zimnochy (Święchy i Susły).
