Gmina Turośń Kościelna

Urząd Gminy Turośń Kościelna

18-106 Turośń Kościelna
ul. Białostocka 5
tel. 85 715 80 00
fax. 85 715 80 01

mail: sekretariat@turosnkoscielna.pl
www.turosnkoscielna.pl

Powierzchnia gminy: 140 km²
Liczba ludności: 5 948

Liczba podmiotów gosp.:500

Około 1/3 pow. gminy Turośń Kościelna leży na terenie Narwiańskiego Parku Narodowego, pozostała część w jego otulinie. Dzięki dużym obszarom leśnym pn.-wsh. fragmenty gminy stanowią pas ochronny pobliskiego Białegostoku. Głównym źródłem utrzymania i dochodów mieszkańców jest rolnictwo, jednak ze względu na usytuowanie w strefie chronionej, turystyka ma szansę stania się drugim ważnym kierunkiem rozwoju. Obszar gminy Turośń Kościelna posiada sprzyjające rozwojowi turystyki walory przyrodnicze. Zróżnicowana rzeźba terenu ma charakter falisty i pagórkowy, schodzący wyraźnie zboczem ku dolinie Narwi. W trwale podmokłych torfowiskach bytuje ponad 150 gatunków ptaków. Zajmujące 25% powierzchni lasy obfitują w runo leśne, a zupełny brak obiektów przemysłowych powoduje, że stopień zanieczyszczenia powietrza gazami jest znikomy. By zachować tak wspaniałe walory przyrodnicze, władze gminy żywo interesują się kwestią ekologii i służącej jej infrastruktury. Na dzień dzisiejszy sieć kanalizacji sanitarnej posiadają miejscowość Turośń Kościelna, Turośń Dolna, Iwanówka, Juraszki i Pomigacze, o łącznej długość 22,2 km, do której przyłączonych zostało 412 posesji. Do 2015 roku władze gminy zamierzają skanalizować pozostałe 28 miejscowości. W 2004 r. przystąpiono do termomodernizacji obiektów należących do gminy i służących wszystkim jej mieszkańcom tj. szkoła podstawowa w Niewodnicy Kościelnej, Tołczach, Czaczkach Małych, Turośni Kościelnej, budynek urzędu gminy oraz ośrodka zdrowia w Turośni Kościelnej. Przewiduje się również wykonanie remontu budynku szkoły podstawowej w Turośni Dolnej. Gmina Turośń Kościelna dba również o rozwiązanie problemu odpadów: od 1999 r. prowadzona jest selektywna ich zbiórka, czemu służą 34 specjalnie do tego przystosowane punkty z 67 pojemnikami, w których gromadzone jest szkło, plastik i makulatura. Zaangażowanie gminy w kwestie ekologiczne zauważone zostało również przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: w 2001 r. gmina otrzymała nagrodę i wyróżnienie w II edycji konkursu NFOŚiGW na „Najlepiej rozwiązaną gospodarkę wodno-ściekową na terenach wiejskich”. Obecność licznych szlaków stwarza możliwość uprawiania turystyki pieszej, rowerowej i kajakowej, ukierunkowanej na poznawanie przyrody i wypoczynek poprzez obcowanie z nią. Wśród starych parkowych drzew dawnego majątku szlacheckiego w Turośni wznosi się późnobarokowy budynek dworku myśliwskiego z przełomu lat 60 i 70 XVIII w. Nietypowy styl dworku skłania do przypuszczenia, że jest to bardziej pawilon ogrodowy niż puszczańska siedziba myśliwych. Jednakże, gdy dobra turośniańskie były bogate w duże kompleksy leśne, wyprawiano się stąd na łowy na grubego zwierza. Odrestaurowany po zniszczeniach wojennych obiekt jest dziś cennym zabytkiem z zachowanymi elementami charakterystycznymi dla późnobarokowego stylu. Ma w nim swoją siedzibę Urząd Stanu Cywilnego i Gminny Dom Kultury. Jednym z podlaskich zabytków sztuk cerkiewnej jest drewniana cerkiew pw. św. Mikołaja w Topilcu z XVII w. Świątynia otoczona jest murem z kamienia polnego, podobnie jak pobliski stary cmentarz. Do II wojny światowej znajdowała się tu czczona przez miejscową ludność cudowna ikona św. Mikołaja. Malowidło przepadło w czasie wojny.

Pod wsią Topilec uchodzi do Narwi rzeka Czaplinianka., która zasila duże kompleksy stawów rybnych. W gospodarstwie rybackim znajduje się smażalnia ryb, istnieje także możliwość wędkowania.

Inne obiekty zabytkowe:

• kościół pw. Św. Trójcy w Turośni Kościelnej

• kościół pw. św. Antoniego Padewskiego w Niewodnicy Kościelnej

• kaplica grekokatolicka pw. św. Barbary z końca XVIII w. we wsi Baciuty

• cmentarzysko średniowieczne, wiatrak i pomnikowe głazy w Bojarach

• pozostałości parku i folwarku z XIX w. w Markowszczyźnie

Osiągnięciem inwestycyjnym gminy z dziedziny oświaty jest oddany do użytku w 1999 r. gmach mieszczący gimnazjum. Podniesienie standardu życia mieszkańców służą liczne inwestycje polegające na uzbrojeniu terenu w niezbędne media. Słuszność tej koncepcji potwierdza zjawisko osiedlania się na terenie gminy miłośników zabudowy jednorodzinnej, którzy coraz liczniej kupują tu działki i budują domy.

W skład gminy Turośń Kościelna wchodzi 31 wsi sołeckich: Baciuty, Baciuty-Kolonia, Baciuty Stacja, Barszczówka, Bojary, Borowskie Gziki, Borowskie Michały, Borowskie Olki, Borowskie Żaki, Chodory, Czaczki Małe, Czaczki Wielkie, Dobrowoda, Dołki, Iwanówka, Juraszki, Lubejki, Markowszczyzna, Niecki, Niewodnica Korycka, Niewodnica Kościelna, Pomigacze, Stoczki, Tołcze, Topilec, Topilec-Kolonia, Trypucie, Turośń Dolna, Turośń Kościelna (2 sołectwa), Zalesiany, Zawady, oraz 4 wsie niesołeckie; Borowskie Cibory, Borowskie Skórki, Borowskie Wypychy, Piećki.