Przyroda

 

Obszar Stowarzyszenia N.A.R.E.W. położonego w dolinie rzeki Narew, łączy rzeka Narew oraz Narwiański Park Narodowy. Jest to teren nizinny, na którym występują łąki, lasy, bagna i mokradła. Na tym obszarze, prócz tradycyjnego rolnictwa, uprawia się również rybołówstwo, wikliniarstwo, myślistwo. Występują tu także liczne pomniki przyrody. Dolina Narwi w granicach Narwiańskiego Parku Narodowego spełnia kryteria, które kwalifikują ten obszar jako ostoję lęgową ptaków wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym i europejskim. Jest ona rejonem lęgowym ponad 1% populacji europejskiej, co najmniej 10 gatunków ptaków, w tym bąka, cyranki, błotniaka stawowego, błotniaka łąkowego, zielonki, kropiatki i dubelta oraz miejscem rozrodu trzech gatunków ptaków zagrożonych wymarciem w skali światowej – bielika, derkacza i wodniczki. Przez wieki podmokłe łąki były użytkowane przez mieszkańców nadnarwiańskich wsi. Koszenie i zbieranie siana przez rolników, latem – łódką lub zimą – na saniach po lodzie, było elementem zgodnego współżycia rolników z dziką doliną Narwi. Zaprzestanie użytkowania terenów położonych w pobliżu koryta rzeki, które miało miejsce na przełomie lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych, spowodowało bardzo wyraźne i niekorzystne zmiany będące głównym zagrożeniem dla flory i fauny (m.in. wodniczki i błotniaka stawowego). Wpłynęło na stopniowe zmniejszanie się obszarów porośniętych niską roślinnością, będących siedliskami wielu gatunków ptaków wodno-błotnych, ważnym miejscem odpoczynku i żerowania ptaków w okresie wiosennych przelotów. Trzcinowienie oraz rozprzestrzenianie się zakrzaczeń i zadrzewień, ma nie tylko znaczenie fitosocjologiczne, lecz również, a może przede wszystkim, znaczenie ornitologiczne, a w efekcie turystyczny. Nie bez znaczenia jest również wpływ innych zanieczyszczeń na środowisko naturalne i konieczność jego ochrony. Mieszkańcy zauważają, że na przestrzeni ostatnich lat wyraźnie zmniejszyła się liczba ptaków związanych z wodami otwartymi i rozlewiskami, przez co zmalała atrakcyjność obserwacji ornitologicznych, dokonywanych przez turystów. Dlatego ręczne wykaszanie trzciny prowadzone przez NPN, w ramach projektu finansowanego przez NFOŚiGW, w pewien sposób ogranicza sukcesję trzciny i krzewów. Powstająca jednak w trakcie zabiegów pielęgnacyjnych biomasa ściętych roślin najczęściej nie jest wykorzystywana gospodarczo, a co więcej, uważana jest za odpad wymagający oddzielnego zagospodarowania.

NATURA 2000
Istotną rzeczą na obszarze LGD N.A.R.E.W. jest obecność obszarów należących do Sieci Natura 2000. Podkreśla to jakość środowiska przyrodniczego, rozpoznawalna na skalę europejską. Ochronie podlega przyroda zarówno w ramach Dyrektywy Ptasiej (Dyrektywy Rady nr 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków) i jednocześnie Dyrektywie Siedliskowej (Specjalne obszary ochrony (SOO) wyznaczone na podstawie Dyrektywy Rady nr 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych, dzikiej fauny i flory). Podkreśla to wartość przyrodniczą tego obszaru. Na obszarze działania LGD N.A.R.E.W. do terenów chronionych w ramach sieci Natura 2000 zakwalifikowano:
• Narwiański Park Narodowy (Narwiańskie Bagna) o powierzchni 6.810 ha, obejmujący tereny z obszaru 7 gmin członkowskich: Choroszcz, Łapy, Suraż, Turośń Kościelna, Tykocin, Kobylin-Borzymy oraz Sokoły – chroniony na mocy Dyrektywy Siedliskowej;
• Bagienna Dolina Narwi o powierzchni 23.471,09 ha, obejmująca tereny z obszaru 7 gmin członkowskich: Choroszcz, Łapy, Suraż, Turośń Kościelna, Tykocin, Kobylin-Borzymy oraz Sokoły – chroniona na mocy Dyrektywy Ptasiej;
• Bagno Wizna o łącznej powierzchni 14.471 ha, obejmujące m.in. teren z obszaru 1 gminy członkowskiej: Zawady – chronione na mocy Dyrektywy Ptasiej;
• Ostoja Knyszyńska o łącznej powierzchni 136.084,43 ha, obejmująca m.in. teren z obszaru 1 gminy członkowskiej: Krypno – chroniona na mocy Dyrektywy Siedliskowej;
• Ostoja w Dolinie Górnej Narwi o łącznej powierzchni 19.090,18 ha obejmująca m.in. tereny z obszaru 4 gmin członkowskich: Łapy, Suraż, Poświętne i Wyszki – chroniona na mocy Dyrektywy Siedliskowej;
• Ostoja Narwiańska o łącznej powierzchni 18.605,00 ha, obejmująca m.in. tereny z obszaru 4 gmin wchodzących członkowskich: Choroszcz, Tykocin, Zawady, Krypno – chroniona na mocy Dyrektywy Siedliskowej;
• Dolina Biebrzy o łącznej powierzchni 121.206,20 ha obejmującej m.in. tereny z 2 gmin członkowskich: Tykocin, Zawady –chroniona na mocy Dyrektywy Siedliskowej;
• Ostoja Biebrzańska o łącznej powierzchni 148.509,30 ha obejmującej m.in. tereny z obszaru 2 gmin członkowskich: Tykocin, Zawady – chroniona na mocy Dyrektywy Ptasiej;
• Dolina Górnej Narwi o łącznej powierzchni 18.384,10 ha, obejmująca m.in. tereny z obszaru 4 gmin członkowskich: Łapy, Suraż, Poświętne i Wyszki – chroniona na mocy Dyrektywy Ptasiej.
Obszary Natury 2000 obejmują bagienno – rzeczny kompleks Narwi i tereny do nich przylegające. Administracyjnie obszary Natury 2000 na terenie LGD N.A.R.E.W. należą do 11 gmin.
• Teren Narwiańskiego Parku Narodowego o powierzchni 6810 ha, chroniony na mocy Dyrektywy Siedliskowej, nr PLH 200003
• Bagienną Dolinę Narwi o powierzchni 25 477 ha, chronioną na mocy Dyrektywy Ptasiej, nr PLB 200001.