Gmina Łapy
Urząd Miejski w Łapach
18-100 Łapy
ul. Gen. Władysława Sikorskiego 24
tel.: 85 715 22 51
fax: 85 715 22 56
www: www.lapy.podlasie.pl
mail: umlapy@wp.pl lub sekretariat@lapy.podlaskie.pl
Powierzchnia gminy: 128 km²
Liczba ludności: 22 511 osób
Liczba podmiotów gosp.: 1 680
Obszar gminy Łapy charakteryzuje się urozmaiconym ukształtowaniem terenu z przewagą wzgórz morenowych, pagórków i równin torfowych, w które głęboko wcina się szeroka dolina rzeki Narew. Malowniczo meandrująca rzeka stanowi wschodnią granicę gminy. W okolicach Łap rozlewiska tworzą unikalną ostoję – mikroregion będący pozostałością pierwotnej przyrody. Dlatego uznano, że wartość przyrodnicza tego jedynego w swoim rodzaju krajobrazu nazywanego popularnie Polską Amazonią, godna jest najwyższej formy opieki. W 1996 r. obszar ten stał się częścią utworzonego na 74-kilometrowym odcinku Narwiańskiego Parku Narodowego. Park chroni sieć rzeczną wraz z przyległymi terenami bagiennymi, łąkami turzycowymi, lasami łęgowymi, w których bytuje ok. 150 gatunków ptaków, z czego część stanowią gatunki rzadkie i ginące. Szata roślinna gęsto porastająca brzegi i bagna czyni je niedostępnymi dla człowieka, ale zarazem decyduje o ich atrakcyjności. Niewielki stopień przekształcenia środowiska na terenie gminy Łapy oraz walory kulturowe tworzą podstawę dla rozwoju turystyki krajobrazowej. W Łapach działa Stowarzyszenie Gmin Górnej Narwi, które prowadzi turystyczną promocję Narwi i terenów nad nią leżących. Członkowie Stowarzyszenia zdają sobie sprawę z faktu, iż jedną z szans rozwoju tego regionu należy upatrywać w turystyce. Łapy – choć historia ich sięga XV w., jako samodzielna osada powstały wokół węzła kolejowego w XIX w. W czasie I wojny światowej przekształcono istniejące tu warsztaty kolejowe w duże Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego. Obsługującym je pracownikom wybudowano na początku okresu międzywojennego dwa osiedla: Łapy Osse i Wygwizdowo. Zachowane z tamtych lat budynki są przykładem „stylu polskiego”, będącego poszukiwaniem współczesnego wyrazu polskości w architekturze i stanowiącego malownicze połączenie form architektonicznych baroku, renesansu i klasycyzmu. Niebagatelne znaczenie dla integracji lokalnej społeczności miała budowa kościoła w latach 1920-1927 według projektu Kazimierza Skórewicza. Sylwetka kościoła została zaplanowana i zrealizowana również z zachowaniem cech „stylu polskiego”. Bryła budowli składa się z kilku wyodrębnionych członów; wewnątrz znajduje się jedna nawa z dwoma rzędami kaplic. Pamiątkami historycznymi Łap są drewniane i murowane domy mieszkalne z końca XIX w. – przykłady małomiasteczkowej architektury tamtego okresu. Kajakarstwo na rzece Narew to prawdziwa przyjemność, którą zapewniają duże rozlewiska i liczne odnogi rzeki ukryte wśród trzcin. Można popłynąć okrężnymi szlakami lub wybrać się na kilkudniowy spływ. Wędkarstwo natomiast można uprawiać przez cały rok. Najliczniej występującymi gatunkami ryb są płocie, szczupaki, liny i okonie. Można tu również obserwować zwierzęta, a zwłaszcza ptaki, w ich naturalnym środowisku. Oprócz gatunków lęgowych, w okresie wiosny i jesieni bagienne rozlewiska Narwi stanowią miejsce odpoczynku i żerowania olbrzymich skupisk ptaków przelotnych.
Wędrówki piesze i rowerowe wyznaczają szlaki prowadzące przez najbardziej interesujące turystę tereny. Fragment rzeki w okolicy Bokin zwany Szerokie to doskonałe łowisko – brzegi są podmokłe i najlepiej dostępne przy niskim stanie wody. Występuje tu mnóstwo gatunków ryb nizinnych. Uhowo – wieś, w której dolinę Narwi przecinają dwa mosty i groble na szlaku komunikacyjnym: drogowym i kolejowym, doskonale nadaje się na miejsce rozpoczęcia spływu kajakiem wypożyczonym w Ośrodku Kultury Fizycznej. Stąd można udać się także na pieszą wycieczkę na Bagna koło Borowskich lub zwiedzić Galerię Narwiańską – stałą ekspozycję Płonka Kościelna – usytuowana na obwodnicy Narwiańskiego Parku Narodowego wieś słynie z sanktuarium Maryjnego, w którym znajduje się cudowny obraz Wniebowzięcia NMP otoczony kultem od XVII w. Obecna, utrzymana w stylu neogotyckim świątynia pochodzi z początku XX w.; po starszej, drewnianej, zachowała się jedynie dzwonnica z 1800 r. W archiwum kościelnym zgromadzone są historyczne protokoły potwierdzające niemal tysiąc cudownych uzdrowień z lat 1673-1785. Przed świątynią wznosi się pomnik Jana III Sobieskiego, „Dostojnego Pielgrzyma Pani Płonkowskiej” zbudowany w 1983 r. dla uczczenia jubileuszu 300-lecia Wiktorii Wiedeńskiej. Około pół kilometra od kościoła, drogą z piętnastoma różańcowymi kapliczkami, możemy dojść do źródła z cudowną wodą zwanego „na Łasku”. Stoi tam krzyż z XIX w. oraz kapliczka zbudowana w 1968 r., mieszcząca kopię cudownego obrazu Matki Bożej Płonkowskiej.
Działania gminy skupiły się w ostatnich latach na rozwijaniu i unowocześnianiu infrastruktury w mieście. Zostało to podyktowane chęcią polepszenia warunków życia mieszkańców oraz przygotowania gminy do przyjęcia potencjalnych inwestorów. Zmodernizowano oczyszczalnię, dzięki czemu jej zdolność przerobowa wzrosła do 10 tys. m sześc. ścieków w ciągu doby. To z kolei umożliwiło podłączenie do niej kolejnych wsi z gminy Łapy oraz gmin sąsiednich, a jednocześnie stworzyło rezerwę dla nowych zakładów produkcyjnych. Konsekwencją tej inwestycji była rozbudowa sieci kanalizacyjnej. Zakończono kanalizację sanitarną w leżącej bezpośrednio nad Narwią wsi Uhowo. Zamierzeniem władz samorządowych jest, by pełniła ona rolę ośrodka wypoczynkowego o znaczeniu ponadgminnym. Sieć sanitarną otrzymały również inne wsie – została ona doprowadzona do granicy z gminą Suraż (długość ok. 5,5 km) oraz połączyła łapską oczyszczalnię z gminą Poświętne przez budowę kanalizacji sanitarnej o długości ok. 12 km. Powstają także następne kolektory w mieście. Równie ważną inwestycją jest modernizacja systemu ciepłowniczego miasta. W bardzo krótkim czasie, niespełna roku, wykonano magistralę gazową wokół miasta z doprowadzeniem gazu do wszystkich istniejących kotłowni węglowych eksploatowanych przez Zakład Energetyki Cieplnej. Zostały one zlikwidowane, w ich miejsce zbudowano nowoczesne kotłownie gazowe, węzły cieplne oraz kotłownię na biomasę o mocy ponad 4 megawatów. Nastąpiła też wymiana ok. 6 km sieci cieplnej na rury preizolowane. Mieszkańcy otrzymali stabilne ogrzewanie, a projekt zyskał wysokie uznanie fundacji EkoFundusz i dotacje w wysokości 3,4 mln złotych. Realizacja tych zamierzeń była możliwa dzięki znacznym środkom finansowym pozyskiwanym przez gminę z fundacji i funduszy wspierających poczynania proekologiczne. Wykonanie wspomnianego wyżej projektu znalazło również uznanie władz krajowych. Gmina za jego realizację otrzymała nagrodę i tytuł Lidera Polskiej Ekologii 2003 oraz wyróżnienie w konkursie „Nasza gmina w Europie”. Kontynuując przyjęty kierunek rozwoju, pozyskane z nagród środki przeznaczono na realizację nowoczesnego składowiska odpadów; jego budowa została zakończona w czerwcu 2004 r. Mając na celu podniesienie atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej tego terenu nadal są prowadzone inwestycje proekologiczne, głównie budowa kanalizacji sanitarnej i termomodernizacji gminnych obiektów. Od czerwca 2004 gmina Łapy uzyskała prawo używania Znaku Promocyjnego Zielonych Płuc Polski.
Imprezy kulturalne w mieście i gminie Łapy:
Łapski Tydzień Teatru; prezentacja dorobku amatorskich teatrów młodzieżowych – marzec
Międzynarodowy Festiwal Pieśni Sakralnej „Łapskie Te Deum”, festiwal muzyki chóralnej – kwiecień
Dni Ziemi – cykl imprez ekologiczno edukacyjnych, m.in. przegląd szkolnych teatrów ekologicznych – kwiecień
Dni Łap – czerwiec
Sobótka w Uhowie; impreza plenerowa pod Narwią; puszczanie wianków, zabawa do białego rana – czerwiec
Sobieski pod Płonką; impreza plenerowa we wsi w pobliżu Łap, którą odwiedził król Jan III Sobieski przed wyprawą na Wiedeń – lipiec
„Dzień Suma” – rekreacyjna impreza plenerowa w Bokinach – sierpień
Narwiańska Jesień; cykl imprez z dominującą tematyką ekologiczną, propagujących walory przyrodnicze i kulturowe doliny Narwi – wrzesień
Jesienne Nastroje, czyli spotkanie z poezją śpiewaną; przegląd zespołów muzycznych i solistów – listopad
- Przegląd Filmów Amatorskich – grudzień
Organizatorem imprez jest Dom Kultury w Łapach:
Nowy Rynek 15
Tel. 085 715-23-00, fax. 085 715-20-71
mail: domkulturylapy@data.pl
W skład gminy miejsko-wiejskiej Łapy chodzi miasto Łapy oraz 28 wsi sołeckich; Bokiny, Daniowo Duże, Daniowo Małe, Gąsówka Oleksin, Gąsówka Osse, Gąsówka Skwarki, Gąsówka Somachy, Gąsówka Stara, Gąsówka Stara Kolonia, Łapy Dębowina, Łapy Korczaki, Łapy Kołpaki, Łapy Łynki, Łapy Pleśniaki, Łapy Szołajdy, Łupianka Nowa, Łupianka Stara, Płonka Kościelna, Płonka Kozły, Płonka Matyski, Płonka Strumianka, Roszki Włodki, Roszki Wodżki, Uhowo, Wólka Waniewska.